Đường đá dăm là loại công trình đường đã được sử dụng hơn hai thế kỷ và đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển cơ sở hạ tầng giao thông hiện đại.
Thuật ngữ ‘đường đá dăm’ có thể không được biết đến phổ biến như nhựa đường hay bê tông, nhưng tác động của nó đối với việc xây dựng đường là không thể phủ nhận. Bài viết này sẽ xem xét kỹ hơn về đá dăm, lịch sử, ý nghĩa và công dụng hiện đại của nó.
Tóm tắt:
Lịch sử của đường đá dăm
Đường đá dăm được đặt theo tên của người phát minh ra nó, John Loudon McAdam, một kỹ sư người Scotland, người đã phát triển phương pháp xây dựng đường này vào đầu thế kỷ 19. McAdam quan sát thấy rằng hầu hết các con đường vào thời của ông đều được xây dựng và bảo trì kém. Chúng thường xuyên lầy lội, đầy ổ gà và gây khó chịu cho du khách.
McAdam đề xuất một phương pháp xây dựng đường mới tập trung vào việc sử dụng đá vỡ có kích thước đồng đều. Theo cách tiếp cận của ông, những viên đá được xếp theo một thứ tự cụ thể và được nén chặt bằng những con lăn nặng để tạo ra một bề mặt nhẵn, đều. Phương pháp xây dựng này, được gọi là ‘đá dăm’, đã mang tính cách mạng vào thời điểm đó và nhanh chóng trở nên phổ biến.
Ý nghĩa của đường đá dăm
Tầm quan trọng của đường đá dăm nằm ở cách tiếp cận mang tính cách mạng trong xây dựng đường. Trước khi đường đá dăm ra đời, đường thường được xây dựng bằng đá lớn, không chỉ gây khó chịu khi đi lại mà còn dễ bị hư hỏng và xói mòn. Mặt khác, phương pháp của Macadam sử dụng những viên đá nhỏ hơn, có kích thước đồng đều, được nén lại với nhau để tạo ra mặt đường chắc chắn hơn, bền hơn.
Phương pháp đá dăm cũng tiết kiệm chi phí vì nó không yêu cầu sử dụng các vật liệu đắt tiền như nhựa đường hoặc bê tông. Ngoài ra, đường dăm dễ bảo trì hơn vì chúng có thể dễ dàng sửa chữa bằng cách thêm và nén nhiều đá hơn. Điều này làm cho đường đá dăm trở thành một lựa chọn hấp dẫn cho việc xây dựng đường, đặc biệt là ở các nước đang phát triển.
Việc phát minh ra đường đá dăm còn mở đường cho sự phát triển của kỹ thuật xây dựng đường hiện đại. Ví dụ, khái niệm sử dụng cấu trúc phân lớp để xây dựng đường, vốn là đặc điểm chính của đường trải nhựa hiện đại, lần đầu tiên được giới thiệu bởi McAdam.
Công dụng hiện đại của đường đá dăm
Mặc dù ngày nay đường dăm không phổ biến như thế kỷ 19 và đầu thế kỷ 20 nhưng các nguyên tắc xây dựng đá dăm vẫn được áp dụng. Ngày nay, đá dăm thường được sử dụng làm lớp nền phụ cho các loại công trình đường khác, bao gồm đường nhựa và đường bê tông.
Ở một số nơi trên thế giới, đặc biệt là ở các vùng nông thôn và đang phát triển, đường dăm vẫn được sử dụng. Những con đường này thường được ưa chuộng vì tiết kiệm chi phí và dễ bảo trì.
Hơn nữa, thuật ngữ ‘đường đá dăm’ cũng được dùng để chỉ một số loại công trình đường trải nhựa, đặc biệt là những loại sử dụng đá dăm hoặc sỏi làm lớp bề mặt. Kiểu xây dựng này, được gọi là ‘đá dăm phủ nhựa đường’ hoặc đơn giản là ‘đường băng’, phổ biến ở nhiều nơi trên thế giới.
Tóm lại, đường đá dăm đã đóng một vai trò thiết yếu trong lịch sử xây dựng đường bộ. Cách tiếp cận sáng tạo của nó đối với việc xây dựng đường không chỉ cải thiện chất lượng đường mà còn mở đường cho các kỹ thuật xây dựng đường hiện đại. Ngày nay, mặc dù thuật ngữ ‘đá dăm’ có thể không được sử dụng phổ biến nhưng các nguyên tắc xây dựng đá dăm vẫn tiếp tục ảnh hưởng đến cách chúng ta xây dựng và bảo trì đường sá.
*Nguồn bài viết: Xaydungnenmong.com – Đơn vị chuyên cung cấp dịch vụ đóng cọc bê tông cốt thép và đóng cừ larsen uy tín hàng đầu Việt Nam – Hotline: 0961.394.633
