Những tình huống đặc biệt trong thi công nền móng, tầng hầm và ven sông khiến việc sử dụng cừ Larsen là yêu cầu không thể thay thế.
Trong xây dựng hiện đại, cừ Larsen đã trở thành giải pháp kỹ thuật quan trọng trong nhiều công trình có yêu cầu vây chắn, chống thấm, hoặc ổn định đất nền. Tuy nhiên, không phải công trình nào cũng cần đóng cừ Larsen. Chỉ trong một số trường hợp đặc biệt, loại cừ thép này mới trở thành bắt buộc về mặt kỹ thuật và an toàn thi công. Bài viết dưới đây sẽ phân tích chi tiết các tình huống đó để giúp kỹ sư, nhà thầu và chủ đầu tư đưa ra quyết định đúng đắn ngay từ đầu.
Tóm tắt:
1. Thi công trong môi trường ngập nước, ven sông hoặc lòng sông
Các công trình như trụ cầu vượt sông, bến cảng, bể hút trạm bơm hoặc nhà máy ven sông đều cần thi công móng trong điều kiện nước bao quanh. Khi đó, cừ Larsen là lựa chọn gần như duy nhất để tạo hố móng khô an toàn bằng cách đóng các tấm cừ thép tạo cofferdam xung quanh.
Không thể dùng bao tải đất, cọc tre hay tường gạch trong điều kiện có dòng chảy, thủy triều, vì sẽ bị xói lở, sụp đổ hoặc thấm nước. Cừ Larsen có khả năng khóa kín, tạo vách ngăn nước hiệu quả, dễ tháo lắp, chống trôi và đảm bảo độ bền trong môi trường ẩm ướt kéo dài.
2. Thi công tầng hầm, hố sâu trong khu đô thị đông đúc
Khi thi công tầng hầm trong lòng thành phố – nơi có nhà cửa san sát, nền đất yếu hoặc mực nước ngầm cao – việc sử dụng cừ Larsen để làm vách vây hố móng là bắt buộc để đảm bảo an toàn cho công trình và các công trình lân cận.
Các vách cừ giúp ngăn sạt lở đất, giảm rung chấn truyền sang nhà bên cạnh, và đặc biệt là chống thấm nước ngầm chảy vào hố móng. Đối với hố sâu trên 4m, hoặc hố gần khu vực có công trình cấp 1, cấp 2 xung quanh, việc không dùng cừ Larsen hoặc biện pháp vây tương đương có thể bị cơ quan quản lý dừng thi công.
3. Kè chống sạt lở và bảo vệ mái dốc bờ sông, bờ biển
Tại các khu vực có nguy cơ sạt lở cao như vùng triều, bờ sông lớn, kè chắn sóng, việc đóng cừ Larsen để gia cố mái dốc hoặc làm kè chắn vĩnh cửu là giải pháp hiệu quả và thường được quy định trong thiết kế kỹ thuật.
Cừ Larsen không chỉ giúp giữ ổn định mái đất mà còn có thể chịu lực va đập nhẹ (sóng, ghe tàu) và giữ kết cấu bờ sông khỏi bị xói chân. Trong nhiều dự án hạ tầng thủy lợi, giao thông thủy, quy định rõ ràng yêu cầu phải dùng cừ thép chống sạt trong phạm vi thi công ảnh hưởng đến dòng chảy.
4. Khu vực có nền đất yếu, có nguy cơ trượt đất, lún sâu
Khi thi công trong vùng bùn mềm, đất yếu, mạch nước ngầm nhiều như vùng đồng bằng ven biển, vùng bãi bồi sông hoặc ao hồ lấp, cần có giải pháp chống trượt mái và ổn định hố móng. Cừ Larsen đóng vai trò giữ đất, chống trượt mái và tạo mặt bằng thi công ổn định, nhất là khi đào sâu vượt quá 2m.
Trong trường hợp nền đất có độ ẩm cao hoặc tầng cát mịn dễ mất ổn định, nếu không dùng cừ, việc thi công có thể gây sụp hố, vỡ thành, ảnh hưởng đến an toàn nhân công và làm hỏng cấu kiện bê tông, thép chờ.
5. Các công trình thi công theo giai đoạn hoặc cần tháo dỡ, di chuyển vách vây
Với các công trình hạ tầng lớn (trạm bơm, tuyến metro, ống kỹ thuật ngầm…), thi công được chia theo giai đoạn và cần di dời vách vây theo tiến độ. Cừ Larsen là giải pháp lý tưởng vì dễ tháo lắp, có thể tái sử dụng hàng chục lần.
Đặc biệt, khi làm các trụ cầu giữa sông hoặc hệ thống mố trụ liên tục, việc sử dụng cừ cố định sẽ rất tốn kém. Dùng cừ Larsen vừa đảm bảo thi công an toàn, vừa tiết kiệm chi phí nhờ khả năng tái sử dụng linh hoạt giữa các phân đoạn thi công.
6. Yêu cầu thi công sạch sẽ, không ảnh hưởng đến môi trường xung quanh
Trong khu dân cư, khu du lịch, khu vực nhạy cảm về môi trường, việc thi công gây tiếng ồn, bụi, rò rỉ nước, sạt lở… sẽ ảnh hưởng lớn đến dân cư và hoạt động xung quanh. Khi đó, sử dụng cừ Larsen là lựa chọn phù hợp vì:
- Không cần đào đất nhiều (đóng cừ thay vì xây tường gạch)
- Hạn chế nước thấm ra ngoài, không làm đục nước sông
- Ít ảnh hưởng kết cấu kế bên, thi công gọn gàng, sạch sẽ
Nhiều dự án hạ tầng kỹ thuật cấp nước, thoát nước đô thị, đường hầm bộ hành… có yêu cầu bắt buộc về bảo vệ môi trường thi công đã liệt kê cừ Larsen như biện pháp tiêu chuẩn.
Kết luận
- Cừ Larsen là giải pháp không thể thiếu trong các tình huống đặc biệt: ven sông, hố móng sâu, nền đất yếu, khu dân cư đông đúc hoặc thi công phân đoạn.
- Việc sử dụng cừ Larsen trong các trường hợp này không chỉ là tối ưu về kỹ thuật mà còn là yêu cầu bắt buộc trong hồ sơ thiết kế, thẩm định hoặc quy định pháp luật.
- Kỹ sư cần nhận diện đúng các tình huống bắt buộc để lên phương án thi công phù hợp, tránh bị đình chỉ hoặc mất an toàn trong quá trình thi công.
Việc chủ động lựa chọn giải pháp cừ Larsen ngay từ đầu sẽ giúp công trình đảm bảo tiến độ, an toàn, tiết kiệm chi phí và đáp ứng đúng yêu cầu kỹ thuật của từng địa hình cụ thể.
