Tìm hiểu các loại thiết bị hiện đại được sử dụng để nhổ cọc cừ Larsen – đảm bảo hiệu quả thi công, tiết kiệm thời gian và tránh rủi ro sạt lở.
Sau khi thi công hố móng, tầng hầm hoặc công trình ven sông hoàn tất, việc nhổ cừ Larsen là bước quan trọng giúp tái sử dụng vật tư, giảm rác thải xây dựng và trả lại hiện trường sạch sẽ. Tuy nhiên, quá trình này đòi hỏi kỹ thuật cao và thiết bị chuyên dụng để đảm bảo an toàn, nhất là khi cừ bị lún chặt, nằm sát công trình liền kề hoặc cần thi công trong điều kiện mặt bằng hẹp. Bài viết này sẽ giới thiệu những thiết bị chuyên dụng để nhổ cừ Larsen hiệu quả, ứng dụng phổ biến tại Việt Nam và trên thế giới.
Tóm tắt:
1. Búa rung ngược (Reverse Vibratory Hammer)
Cấu tạo và nguyên lý:
- Là thiết bị tạo lực rung cao tần nhưng hướng lực kéo lên trên
- Có bộ kẹp cọc thủy lực và trục rung ngược chiều so với búa đóng
- Gắn trên cẩu bánh xích, máy xúc lớn hoặc khung dẫn đứng
Ưu điểm:
- Rung làm phá vỡ liên kết đất quanh cọc → dễ dàng rút cừ
- Không gây xé cọc, không làm gãy hoặc biến dạng cừ
- Có thể điều chỉnh tốc độ rung, biên độ phù hợp điều kiện đất
Ứng dụng:
- Công trình tầng hầm, vách vây sâu >6m
- Nhổ cừ trong đất chặt, đất sét cứng hoặc đã lún lâu ngày
2. Máy xúc gắn đầu nhổ rung thủy lực (Excavator-Mounted Puller)
Cấu hình:
- Máy xúc từ 20–35 tấn
- Gắn đầu rung mini chuyên dụng để nhổ cừ lên thẳng đứng
- Sử dụng hệ thủy lực sẵn có của xe đào để điều khiển đầu rung
Ưu điểm:
- Linh hoạt, cơ động, phù hợp công trình nhỏ hoặc trong phố
- Không cần cẩu lớn, triển khai nhanh
- Tiết kiệm chi phí vận hành
Lưu ý:
- Chỉ nên dùng cho cừ dài <12m, trong đất mềm đến trung bình
- Không phù hợp đất lẫn đá hoặc cừ cắm quá sâu
3. Kẹp kéo cơ khí hoặc kẹp thủy lực (Mechanical or Hydraulic Clamp Puller)
Cấu tạo:
- Thiết bị kẹp đầu cọc bằng hệ hàm thép có rãnh khóa
- Truyền lực kéo thẳng đứng bằng cẩu hoặc cần nâng
Ưu điểm:
- Dễ chế tạo, chi phí thấp
- Phù hợp khi cừ chỉ cần rút nhẹ, không quá sâu
Hạn chế:
- Không phá vỡ liên kết đất → dễ kẹt cừ nếu đất chặt
- Không kiểm soát được rung → không nên dùng gần công trình liền kề
4. Máy kẹp rung lắc tích hợp (Side Grip Vibratory Extractor)
Đặc điểm nổi bật:
- Thiết kế gọn, kẹp cọc từ bên hông → phù hợp cừ gần tường
- Có thể vừa kẹp – vừa rung – vừa kéo lên bằng 1 thao tác
- Gắn được trên máy xúc hoặc xe nâng đặc biệt
Ứng dụng:
- Nhổ cừ Larsen ở khu vực hẹp, giữa nhà dân hoặc hẻm nhỏ
- Thay thế cho búa rung truyền thống khi không có mặt bằng đặt cẩu
5. Thiết bị hỗ trợ – cảm biến và camera giám sát
Ngoài máy chính, một số thiết bị hỗ trợ giúp nhổ cừ an toàn:
- Cảm biến rung: kiểm tra mức độ rung tác động đến công trình lân cận
- Cảm biến lực kéo: theo dõi lực kéo tối đa để tránh gãy cừ
- Camera hoặc máy toàn đạc: kiểm tra độ nghiêng, độ lệch trong quá trình rút
→ Đặc biệt quan trọng khi nhổ cừ sát nhà liền kề, hố móng sâu hoặc công trình có yêu cầu cao về an toàn.
6. So sánh tổng quan các thiết bị nhổ cừ
| Thiết bị | Hiệu quả nhổ | Phù hợp cừ dài | Phù hợp đất cứng | Gây rung | Chi phí đầu tư |
|---|---|---|---|---|---|
| Búa rung ngược | Rất cao | >12m | Tốt | Trung bình | Cao |
| Máy xúc gắn đầu rung mini | Trung bình | <12m | Trung bình | Thấp | Trung bình |
| Kẹp kéo cơ khí | Thấp | <10m | Không phù hợp | Cao | Thấp |
| Kẹp rung lắc tích hợp | Cao | 6–12m | Trung bình | Thấp | Trung bình |
Kết luận
- Việc nhổ cừ Larsen cần sử dụng thiết bị chuyên dụng phù hợp với địa hình, loại cừ và điều kiện đất.
- Búa rung ngược là giải pháp tối ưu cho công trình lớn, cừ dài và đất chặt – trong khi máy xúc gắn đầu nhổ phù hợp cho công trình nhỏ, nhà dân.
- Ngoài máy chính, cần có thiết bị đo rung, camera giám sát để đảm bảo an toàn và kiểm soát kỹ thuật.
Lựa chọn đúng thiết bị không chỉ giúp nhổ cừ nhanh chóng, an toàn, mà còn giúp tiết kiệm chi phí và tái sử dụng hiệu quả hệ cừ Larsen cho các dự án tiếp theo.
