Nhổ cừ Larsen đúng kỹ thuật để giữ nguyên hình dạng giúp tái sử dụng nhiều lần, tiết kiệm chi phí và đảm bảo an toàn thi công.
Việc nhổ cừ Larsen sau thi công tầng hầm, hố móng hay công trình ven sông không chỉ đơn thuần là rút cừ ra khỏi nền đất, mà còn đòi hỏi kỹ thuật chính xác để giữ nguyên hình dạng cừ, tránh biến dạng, cong vênh. Đây là yếu tố then chốt giúp tái sử dụng cừ cho các dự án khác, giảm thiểu chi phí và tối ưu nguồn lực vật tư.
Trong bài viết này, Xây Dựng Nền Móng sẽ phân tích chi tiết các kỹ thuật phổ biến để giữ nguyên hình dạng cừ khi nhổ, từ lựa chọn thiết bị, quy trình thi công đến các lưu ý đặc biệt trong điều kiện nền đất yếu hoặc mặt bằng chật hẹp. Bài viết phù hợp cho kỹ sư công trình, nhà thầu thi công, đơn vị giám sát và chủ đầu tư đang tìm kiếm giải pháp thi công an toàn – hiệu quả.
Tầm quan trọng của việc giữ nguyên hình dạng cừ khi nhổ
Khi cừ Larsen bị cong, xoắn hoặc gãy trong quá trình nhổ, không chỉ gây tổn thất vật tư mà còn kéo theo hàng loạt hệ lụy: thời gian thi công kéo dài, chi phí phát sinh, nguy cơ sạt lở đất hoặc ảnh hưởng đến công trình lân cận. Đặc biệt với những loại cừ thép chất lượng cao, khả năng tái sử dụng là yếu tố quan trọng trong việc giảm giá thành thi công tổng thể.
Việc giữ nguyên hình dạng cừ đảm bảo:
- Cừ có thể tái sử dụng nhiều lần (từ 5–10 lần tùy loại)
- Không cần gia công lại (hàn, uốn, cắt), tiết kiệm nhân công
- Tránh tình trạng mắc cừ hoặc gãy cừ khi rút lên
- Tăng tính an toàn cho người và thiết bị trong suốt quá trình thi công
Do đó, lựa chọn đúng kỹ thuật nhổ và điều chỉnh thiết bị phù hợp là bắt buộc, đặc biệt trong công trình có độ sâu lớn hoặc nền đất lẫn đá, bùn.
Kỹ thuật nhổ cừ larsen bằng búa rung ngược
Búa rung ngược (reverse vibro hammer) là thiết bị chuyên dụng có khả năng rung theo phương thẳng đứng, kết hợp lực kéo lên để rút cừ khỏi nền đất. Đây là phương pháp phổ biến nhất hiện nay giúp giữ nguyên hình dạng cừ nhờ giảm tối đa ma sát đất – cừ.
Nguyên lý hoạt động: Búa tạo dao động rung tần số cao theo phương đứng, giúp giảm lực ma sát giữa cừ và đất. Đồng thời hệ thống kẹp đầu cừ kéo cừ lên từ từ, tránh hiện tượng giật hoặc bẻ cong.
Ưu điểm:
- Rút cừ nhanh, hiệu quả kể cả trong đất sét chặt hoặc đất pha đá
- Không làm biến dạng thân cừ nếu vận hành đúng kỹ thuật
- Có thể điều chỉnh biên độ rung phù hợp với từng loại nền đất
Điều kiện áp dụng: Thích hợp cho công trình có chiều sâu cừ >8m, yêu cầu nhổ nhiều cọc liên tục. Đặc biệt phù hợp với cừ loại III, IV đã thi công trong thời gian dài.
Lưu ý kỹ thuật:
- Kiểm tra chặt chẽ đầu nối giữa búa và cừ để tránh trượt, gây cong cừ
- Không nên tăng tần số rung quá mức sẽ làm gãy mối hàn
- Cần sử dụng dẫn hướng bằng khung thép chữ H để giữ trục nhổ thẳng đứng
Dẫn hướng bằng khung thép chữ H khi nhổ cừ
Khi thi công nhổ cừ larsen, việc dẫn hướng đóng vai trò cực kỳ quan trọng để giữ trục thẳng đứng và tránh làm cừ cong, đặc biệt ở đoạn đầu và đoạn cuối.
Nguyên lý: Dẫn hướng được lắp cố định ở vị trí đầu cừ, giúp búa rung và cừ được giữ ổn định trên một trục trong quá trình rung và rút.
Ưu điểm:
- Giữ cho cừ không bị lệch trục
- Hạn chế xoắn, cong hoặc ma sát không đều
- Tăng tuổi thọ và khả năng tái sử dụng cừ
Ứng dụng thực tế:
- Công trình tầng hầm sâu từ 6m trở lên
- Nền đất yếu dễ làm cừ bị lệch khi rút
- Dự án đô thị có yêu cầu tái sử dụng vật tư
Kinh nghiệm thực tế: Nên sử dụng dẫn hướng dài từ 1,5–2,5m, kết hợp hàn chắc vào khung sàn công tác hoặc trụ tạm để đảm bảo độ cứng vững. Với mặt bằng chật, có thể lắp dẫn hướng dạng trượt theo khung ray thép.
Phun nước áp lực hoặc bơm khí nén để giảm lực ma sát
Một kỹ thuật hỗ trợ được áp dụng ngày càng phổ biến là bơm nước hoặc khí nén áp lực cao quanh thân cừ khi nhổ nhằm phá vỡ ma sát giữa đất và cừ. Cách làm này giúp giảm tải cho búa rung, hạn chế lực kéo thô bạo có thể làm cong cừ.
Cách thực hiện:
- Khoan các lỗ nhỏ quanh vị trí chân cừ để cắm vòi bơm
- Bơm nước/khí áp lực 5–10 bar tùy độ chặt của đất
- Kết hợp rung nhẹ để đất bị phá vỡ và cừ lỏng ra
Hiệu quả:
- Giảm 30–50% lực kéo khi nhổ
- Ít gây mỏi kim loại cho thân cừ
- Phù hợp cả với cừ đã đóng lâu ngày, lẫn bùn chặt
Hạn chế:
- Không phù hợp nơi nền móng sát công trình yếu
- Cần máy bơm công suất lớn và nhân công chuyên dụng
Khuyến nghị: Chỉ nên áp dụng kỹ thuật này cho cừ bị kẹt hoặc có dấu hiệu biến dạng khi rung thông thường. Tránh lạm dụng gây trôi nền cát hoặc nước ngầm lan rộng.
Bôi trơn cừ trước khi đóng – Biện pháp hỗ trợ giữ nguyên hình dạng khi nhổ
Một số nhà thầu có kinh nghiệm thường bôi mỡ công nghiệp hoặc dầu tái chế lên thân cừ trước khi đóng, giúp giảm ma sát và tăng khả năng rút cừ dễ dàng sau này.
Cơ chế hoạt động:
- Lớp bôi trơn giúp hạn chế đất bám chắc vào mặt cừ
- Tăng tính “trượt” khi rung rút cừ ra khỏi nền
- Giảm nguy cơ cong vênh hoặc rách mép thép
Loại vật liệu thường dùng:
- Mỡ bò đặc (cho đất dẻo, đất sét)
- Dầu thải công nghiệp (cho cát hoặc đất pha cát)
- Hợp chất gốc silicon (ít phổ biến do giá cao)
Lưu ý khi sử dụng:
- Chỉ bôi lớp mỏng đều, tránh gây ô nhiễm môi trường
- Không nên dùng trong công trình gần nguồn nước hoặc khu dân cư
Mặc dù đây là giải pháp gián tiếp, nhưng hiệu quả rõ rệt trong công trình ven biển, đất pha muối hoặc nơi yêu cầu nhổ hàng trăm cây cừ trong thời gian ngắn.
Kết luận
Để giữ nguyên hình dạng cừ Larsen khi nhổ, cần áp dụng đồng bộ nhiều giải pháp từ lựa chọn thiết bị phù hợp (búa rung ngược, dẫn hướng), đến kỹ thuật hỗ trợ như bơm khí nén, phun nước hoặc bôi trơn cừ từ đầu. Việc thi công đúng kỹ thuật không chỉ giúp tiết kiệm chi phí mà còn đảm bảo an toàn, nâng cao hiệu quả tái sử dụng vật tư.
Nếu bạn cần tư vấn thi công đóng – nhổ cừ Larsen cho công trình tầng hầm, ven sông hay đất yếu, hãy liên hệ Xây Dựng Nền Móng để được hỗ trợ kỹ thuật và báo giá chi tiết.
