Phân tích các yếu tố kỹ thuật, tiến độ, chi phí và địa chất khiến phương pháp đóng cừ Larsen được nhiều nhà thầu lớn lựa chọn trong các dự án thi công móng quy mô.
Trong các công trình nền móng sử dụng cừ Larsen, việc lựa chọn phương pháp đóng hay ép luôn là vấn đề được cân nhắc kỹ lưỡng. Trong khi ép cừ Larsen bằng thủy lực được xem là giải pháp “êm ái” hơn thì thực tế cho thấy đa số các nhà thầu lớn vẫn ưu tiên phương pháp đóng cừ Larsen bằng búa rung hoặc búa diesel. Vậy đâu là lý do đứng sau lựa chọn này? Bài viết sẽ phân tích chi tiết từ góc nhìn kỹ thuật, thi công và chiến lược tổng thể của nhà thầu.
Tóm tắt:
1. Tốc độ thi công nhanh vượt trội
Một trong những lý do chính khiến các nhà thầu lớn chọn đóng thay vì ép là tiến độ thi công nhanh. Với hệ búa rung công suất lớn hoặc búa diesel, mỗi cọc cừ Larsen có thể được đóng chỉ trong vài phút, trong khi ép tĩnh thường mất từ 20–40 phút cho cùng độ sâu.
Trong các dự án quy mô lớn như thi công trụ cầu, bến cảng, nhà máy xử lý nước, cần hàng trăm mét vách cừ thì đóng giúp rút ngắn tiến độ hàng tuần, thậm chí hàng tháng – điều đặc biệt quan trọng với các gói thầu hạ tầng bị khống chế chặt về thời gian.
2. Khả năng xuyên đất tốt, vượt qua địa hình phức tạp
Việc thi công trên các nền địa chất như cát chặt, đất pha sỏi, bùn cứng hoặc tầng lẫn đá nhỏ rất khó khăn nếu dùng phương pháp ép. Máy ép dễ bị “kẹt cừ”, thiếu lực ép hoặc gây lệch trục nếu gặp lớp đất không đồng đều.
Ngược lại, đóng bằng búa rung có thể làm lỏng đất cục bộ, giảm ma sát thành vách và giúp cừ đi sâu dễ dàng. Búa diesel thậm chí có thể xuyên phá lớp đất sét già, cát lẫn đá dăm – điều mà máy ép không làm được. Chính vì vậy, các nhà thầu thi công móng ở vùng ven sông, đất bồi hoặc gần biển thường không thể thiếu búa rung.
3. Thiết bị sẵn có và dễ huy động
Hầu hết các nhà thầu lớn đều sở hữu hoặc liên kết với các đơn vị có dàn thiết bị đóng cọc hiện đại: búa rung thủy lực, búa diesel, cẩu bánh xích cỡ lớn… Đây là lợi thế về mặt đầu tư thiết bị – cho phép họ thi công chủ động mà không cần thuê máy ép đặc chủng vốn khá hiếm và đắt đỏ.
Việc huy động thiết bị đóng cũng linh hoạt hơn, dễ di chuyển trên công trường có địa hình phức tạp, không bằng phẳng. Trong khi đó, máy ép tĩnh cần mặt bằng ổn định, lực tựa vững và không phù hợp với địa hình ven sông, nền yếu.
4. Dễ kết hợp với các phương pháp thi công khác
Khi thi công cofferdam hoặc vách chắn sâu, việc sử dụng đóng cừ kết hợp dẫn hướng (dẫn bằng ray, khung) là phương pháp phổ biến giúp đảm bảo độ thẳng, tránh lệch cọc khi đóng sâu. Điều này dễ thực hiện với búa rung và búa diesel, trong khi máy ép không linh hoạt khi gặp cừ dài, cọc sâu.
Ngoài ra, đóng cừ còn dễ kết hợp với búa rung công suất nhỏ để nhổ cừ, sau khi thi công xong – giúp tái sử dụng cừ và không ảnh hưởng kết cấu xung quanh.
5. Tối ưu chi phí trên tổng thể dự án
Tuy ép cừ có thể tiết kiệm chi phí xử lý rung chấn, nhưng nếu xét trên toàn bộ dự án, chi phí thi công đóng cừ rẻ hơn từ 10–20% khi tính đến yếu tố: tiến độ, nhân lực, thời gian sử dụng thiết bị, và khả năng thi công hàng loạt.
Đặc biệt, các dự án sử dụng hàng trăm mét cừ, trải dài nhiều tuyến thì đóng là phương án duy nhất đảm bảo được tiến độ thi công tuyến tính – điều không thể thực hiện với máy ép tĩnh vốn cần thi công điểm.
6. Không ảnh hưởng nếu kiểm soát rung tốt
Một lý do khiến nhiều người e ngại đóng cừ là rung động và tiếng ồn. Tuy nhiên, các nhà thầu lớn có kinh nghiệm đã khắc phục điều này bằng:
- Sử dụng búa rung tần số cao, công suất phù hợp
- Dẫn hướng chuẩn, không để lệch cọc
- Kiểm soát thời gian đóng phù hợp theo từng ca
Với biện pháp thi công tốt, việc đóng cừ có thể giảm rung dưới ngưỡng ảnh hưởng cho nhà dân, hoàn toàn thi công được ở khu vực có công trình liền kề.
Kết luận
- Đóng cừ Larsen là phương pháp thi công nhanh, hiệu quả, phù hợp với địa chất phức tạp và khối lượng lớn.
- Các nhà thầu lớn lựa chọn đóng thay vì ép không chỉ vì thiết bị sẵn có, mà còn do tối ưu tiến độ – chi phí – hiệu suất thi công.
- Với kinh nghiệm, kỹ thuật và thiết bị phù hợp, vấn đề rung chấn khi đóng cừ có thể kiểm soát tốt, đảm bảo an toàn cho công trình lân cận.
Vì vậy, trong các dự án nền móng có quy mô vừa và lớn, đặc biệt ven sông hoặc thi công cofferdam, phương pháp đóng cừ Larsen vẫn là lựa chọn ưu tiên hàng đầu của các nhà thầu chuyên nghiệp.
