Dự án có mặt bằng thi công hẹp cần lựa chọn biện pháp nhổ cừ phù hợp để tránh ảnh hưởng kết cấu xung quanh và đảm bảo tiến độ.
Không ít công trình nhà phố, nhà liền kề hay khu vực đô thị chen chúc gặp khó khăn trong việc nhổ cừ Larsen do diện tích thi công bị giới hạn. Nếu lựa chọn sai biện pháp hoặc thiết bị, quá trình thi công không chỉ kém hiệu quả mà còn gây nguy hiểm cho kết cấu lân cận.
Trong bài viết này, Xây Dựng Nền Móng sẽ phân tích những lưu ý quan trọng khi lựa chọn biện pháp nhổ cừ trong điều kiện không gian hạn chế, từ thiết bị, lực kéo, đến kỹ thuật thi công tối ưu. Bài viết cũng chia sẻ kinh nghiệm thực tế để các kỹ sư, nhà thầu đưa ra phương án phù hợp nhất.
Đặc điểm của công trình có không gian hẹp khi thi công nhổ cừ
Không gian hẹp ở đây thường là các mặt bằng thi công trong hẻm nhỏ, khu dân cư đông đúc, nhà phố san sát hoặc ven mương, ven kênh nội thành. Những điều kiện này tạo ra các hạn chế nghiêm trọng:
- Không thể sử dụng thiết bị cồng kềnh hoặc máy nhổ cừ lớn.
- Hạn chế chiều cao thao tác và góc nâng cừ.
- Không được tạo lực rung hoặc lực kéo mạnh, tránh ảnh hưởng đến móng công trình liền kề.
- Giao thông và logistics thi công bị giới hạn – khó tiếp cận bằng xe tải hoặc cẩu lớn.
Do đó, giải pháp nhổ cừ trong những điều kiện này cần tối ưu cả về kích thước thiết bị, kỹ thuật thao tác, và giảm rung động lan truyền.
Lưu ý chọn thiết bị nhổ cừ phù hợp không gian hẹp
Việc lựa chọn thiết bị nhổ cừ là yếu tố quyết định đến hiệu quả và an toàn. Dưới đây là những điểm kỹ sư cần cân nhắc:
- Ưu tiên thiết bị nhỏ gọn, cơ động: Các loại máy nhổ cừ mini gắn đầu kẹp thủy lực hoặc thiết bị cải tiến từ máy xúc bánh xích là lựa chọn phổ biến.
- Hạn chế sử dụng búa rung công suất lớn: Trong không gian hẹp, búa rung dễ gây chấn động truyền qua nền đất, làm nứt móng hoặc tường nhà bên cạnh.
- Có thể dùng hệ tời kéo thủy lực kết hợp gia cố giá đỡ: Với công trình cực kỳ chật, không thể đưa thiết bị cơ giới vào, thì việc dựng khung giàn cố định và dùng tời kéo từ từ là phương án khả thi, tuy mất thời gian hơn.
Ngoài ra, nên ưu tiên sử dụng thiết bị đa năng có thể vừa nhổ vừa đóng, giảm số lần di chuyển thiết bị vào – ra công trường.
Cân nhắc giữa các biện pháp nhổ cừ: thủ công, bán cơ giới, cơ giới
Tùy quy mô và độ sâu cừ, có thể lựa chọn các phương án thi công khác nhau:
Nhổ cừ thủ công:
- Phù hợp với công trình nhỏ, cừ ngắn (dưới 6m), lắp đặt không sâu.
- Ưu điểm: thiết bị đơn giản, chi phí rẻ, linh hoạt trong không gian hẹp.
- Nhược điểm: mất nhiều nhân công, thời gian dài, dễ làm cong vênh cừ.
Nhổ cừ bán cơ giới:
- Kết hợp máy tời nhỏ với hệ thống ròng rọc hoặc khung đỡ.
- Có thể thi công ở các mặt bằng chỉ rộng 2,5–3 mét.
- Ưu điểm: lực kéo ổn định, có thể kiểm soát tốc độ, ít gây chấn động.
- Nhược điểm: lắp dựng khung đỡ mất thời gian, phụ thuộc vào tay nghề thi công.
Nhổ cừ bằng máy cơ giới nhỏ:
- Dùng máy xúc lật nhỏ hoặc robot nhổ cừ gắn đầu kẹp.
- Ưu điểm: hiệu quả cao, tốc độ nhanh, ít phụ thuộc nhân lực.
- Nhược điểm: giá thuê máy cao hơn, cần mặt bằng xoay chuyển tối thiểu 4–5 mét.
Việc lựa chọn hình thức nào nên cân nhắc kỹ theo chiều dài – độ sâu cừ, chiều rộng mặt bằng thi công, và khả năng tiếp cận thiết bị.
Giảm tối đa tác động khi nhổ cừ trong khu dân cư
Một số biện pháp giảm thiểu rủi ro khi nhổ cừ trong không gian hẹp, đặc biệt gần nhà dân:
- Kiểm tra độ chối của từng cọc trước khi nhổ – nếu lực dính đất cao, cần làm mềm nền bằng nước hoặc rung nhẹ trước khi kéo.
- Gia cố chân tường, hàng rào công trình liền kề bằng thép chống, giằng tạm thời.
- Không nhổ quá 2 cọc liên tiếp tại cùng một khu vực, tránh làm mất ổn định tạm thời lớp đất xung quanh.
- Ghi nhật ký lực kéo, độ rung từng ngày – giúp kiểm soát và điều chỉnh biện pháp phù hợp.
Ngoài ra, cần có giải pháp bao che chống bụi, chống tiếng ồn nếu công trình nằm sát khu dân cư đông đúc.
Ví dụ thực tế: Nhổ cừ tại hẻm nhỏ Q.8, TP.HCM
Tại một công trình dân dụng 3 tầng trong hẻm rộng 2,8m, đơn vị thi công lựa chọn phương án:
- Dùng máy xúc nhỏ 1,2 tấn gắn đầu kẹp thủy lực.
- Tháo dỡ từng đoạn cừ 3m chia nhỏ để dễ nhổ.
- Gia cố móng tường nhà hàng xóm bằng thép I và gối đỡ trước khi thi công.
- Thời gian nhổ toàn bộ 20 cọc chỉ mất 3 ngày, không phát sinh nứt lún.
Bài học rút ra là: với không gian hẹp, cần linh hoạt phối hợp nhiều giải pháp, không nên áp dụng máy móc lớn nếu không đủ diện tích thao tác.
Liên hệ Xây Dựng Nền Móng để được tư vấn và báo giá chi tiết:
Địa chỉ: Gia Lâm, Hà Nội
Điện thoại (hotline): 0961.394.633 – 0931.266.043
Email: Quangmcn@gmail.com
