Thi công đóng và nhổ cừ đồng thời trên cùng công trường tiềm ẩn nhiều rủi ro về tiến độ, an toàn và chất lượng. Bài viết phân tích các thách thức kỹ thuật, quản lý và giải pháp phối hợp hiệu quả.
Trong các công trình tầng hầm, hố móng sâu hay công trình ven sông, việc sử dụng cừ Larsen là một giải pháp phổ biến để giữ ổn định đất và chống thấm. Tuy nhiên, không ít dự án phải vừa thi công đóng cừ ở một số khu vực, đồng thời thực hiện nhổ cừ ở các vị trí khác để kịp tiến độ tổng thể. Điều này đặt ra không ít khó khăn cho kỹ sư giám sát, nhà thầu thi công lẫn đội vận hành thiết bị.
Bài viết sau sẽ phân tích chi tiết các thách thức kỹ thuật, vấn đề tổ chức thi công, nguy cơ rủi ro và đưa ra những khuyến nghị giúp chủ đầu tư, kỹ sư lựa chọn phương án phù hợp khi đối mặt với tình huống đóng nhổ cừ Larsen trên cùng mặt bằng công trường.
Xung đột về không gian thi công khi vừa đóng vừa nhổ cừ Larsen
Một trong những thách thức lớn nhất là xung đột không gian giữa hai hoạt động thi công trái ngược nhau. Thiết bị đóng cừ như búa rung, búa diesel cần không gian vận hành rộng, đồng thời phát sinh độ rung lớn, ảnh hưởng đến khu vực xung quanh. Trong khi đó, máy nhổ cừ Larsen thường cần độ ổn định cao để không làm cong, gãy cừ trong quá trình rút lên.
Khi cả hai hoạt động diễn ra gần nhau, độ rung từ thiết bị đóng cừ có thể gây khó khăn cho việc nhổ cừ, nhất là khi đất đang “ôm chặt” cừ. Ngoài ra, việc di chuyển thiết bị nặng qua lại giữa các khu vực thi công có thể làm mặt bằng bị lún, không đảm bảo an toàn cho cả đóng và nhổ cừ.
Giải pháp khuyến nghị là cần chia rõ ranh giới mặt bằng thi công, có phương án luân chuyển thiết bị khoa học, giữ khoảng cách an toàn giữa các mũi cừ đang đóng và đang nhổ. Trường hợp mặt bằng quá hẹp, cần tổ chức thi công luân phiên thay vì đồng thời.
Ảnh hưởng lẫn nhau về địa chất và áp lực đất khi vừa đóng vừa nhổ cừ Larsen
Trong công trình sử dụng hệ tường vây bằng cừ Larsen, mỗi thanh cừ khi đóng vào sẽ tạo ra sự thay đổi đáng kể về áp lực đất xung quanh. Tương tự, khi nhổ cừ cũng làm xáo trộn cấu trúc địa chất tại chỗ, khiến đất có thể bị trồi, lún cục bộ.
Nếu không tính toán kỹ, việc vừa đóng vừa nhổ cừ có thể dẫn đến mất ổn định cho hố móng hoặc gây sạt lở nhẹ tại những khu vực đang thi công nhổ. Đặc biệt là với nền đất yếu, đất bùn hoặc đất pha cát, sự biến động địa chất từ một hoạt động có thể gây ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả của hoạt động còn lại.
Kỹ sư địa kỹ thuật cần phối hợp chặt chẽ với đơn vị thi công để theo dõi chặt chẽ biến dạng đất, áp lực nước lỗ rỗng và độ dịch chuyển của các thanh cừ lân cận. Nên cân nhắc sử dụng hệ thống quan trắc địa kỹ thuật trong suốt thời gian thi công để có cơ sở điều chỉnh kịp thời khi cần.
Quản lý tiến độ và luồng thiết bị khi thi công đồng thời đóng – nhổ cừ
Việc điều phối luồng thiết bị, nhân lực và vật tư giữa hai hoạt động trái ngược là một bài toán khó trong tổ chức thi công. Nếu không kiểm soát tốt, rất dễ xảy ra xung đột lịch làm việc, tắc nghẽn thiết bị hoặc chờ đợi giữa các mũi thi công.
Ngoài ra, do thiết bị đóng cừ và thiết bị nhổ cừ có yêu cầu kỹ thuật và vận hành khác nhau (như chiều cao, lực nâng, độ rung), nên cần có đội kỹ thuật riêng biệt cho từng phần việc. Điều này làm tăng chi phí quản lý, yêu cầu khắt khe hơn trong việc phối hợp giữa các tổ đội thi công.
Giải pháp là lập kế hoạch thi công chi tiết theo từng ngày, từng ca làm việc, có sơ đồ mặt bằng phân khu rõ ràng. Đồng thời, nên sử dụng phần mềm quản lý tiến độ để theo dõi thực tế so với kế hoạch, từ đó có điều chỉnh linh hoạt để hạn chế xung đột trong thi công.
Rủi ro an toàn lao động và thiết bị khi vừa đóng vừa nhổ cừ
Khi công trường diễn ra hai hoạt động cùng lúc, mức độ rủi ro về an toàn lao động sẽ tăng cao. Đặc biệt, các thiết bị búa rung, máy nhổ cừ đều có bán kính hoạt động rộng, dễ xảy ra va chạm nếu không kiểm soát tốt.
Thêm vào đó, độ rung từ hoạt động đóng cừ có thể làm lỏng neo giữ hoặc mất ổn định tạm thời cho máy nhổ cừ, dẫn đến nguy cơ tai nạn máy móc hoặc làm cong gãy thanh cừ đang rút dở.
Các biện pháp an toàn cần được áp dụng nghiêm ngặt, bao gồm: phân luồng giao thông nội bộ công trường, lắp rào chắn giữa khu vực đóng và nhổ, cảnh báo tầm hoạt động của thiết bị, kiểm tra định kỳ móng máy, tời kéo và hệ thống thủy lực.
